БНСУ-ын хууль зүйн яам визний журмаа өөрчилсөний улмаас монгол сурагчдыг албадан гаргах нөхцөл үүсээд байгаа талаар тус улсын Жоннам дахь хувийн ахлах сургуулийн нэгдүгээр дамжааны 16 настай монгол сурагч А ярьжээ.
Тус сурагчийн ахлах сургуулиас доош боловсролын байгууллагуудын гадаад сурагчдад зориулсан "ерөнхий сургалтын мэргэшлийн виз (ахлах ангийн сурагчдын виз)" энэ сарын 31 /2024.03.31/-нд дуусч байгаа бөгөөд ямар нэгэн гайхамшиг л тохиолддоггүй юм бол Монгол руу буцах болсон талаараа ярьжээ. Тэрбээр 2018 оны зургаадугаар сард 10 настай байхдаа Солонгост очиж, амжилттай суралцаж байсан нэгэн аж. Тодруулбал, 2023 оны арваннэгдүгээр сард зохион байгуулагдсан “Хос хэлээр ярьдаг илтгэлийн үндэсний уралдаан”-ы дунд ангийн ангилалд хүрэл медаль, Гванжу хотын захиргаанаас “Хос хэлээр ярьдаг илтгэлийн уралдаан”-ы дунд ангийн ангилалд алтан медаль тус тус хүртсэн байна. Мөн дунд сургуулийн 3 дахь жилдээ оюутны зөвлөлийн даргаар сонгогдсон бөгөөд солонгос хэлний түвшин тогтоох шалгалт өгч, 5-р түвшинд тэнцсэн аж.
Тэрбээр Хууль зүйн яамнаас тогтоосон оршин суух нөхцөлийг хангаагүй тул Солонгосоос гарах нөхцөлтэй байгаа бөгөөд өнгөрсөн жил дунд сургуулийн гуравдугаар курст байхдаа оршин суух хугацааг сунгахаар цагаачлалын албанд очиход удирдамж өөрчлөгдсөнийг мэдсэн байна.
Тодруулбал, БНСУ-ын Хууль зүйн яам 2022 оны гуравдугаар сард ЕБС болон түүнээс доош насны сурагчдын оюутны виз олгохоос “үнэгүй боловсролын байгууллагууд”-ыг хасчээ. Солонгост бага, дунд, ахлах сургуулиуд үнэ төлбөргүй байдаг тул гадаадын иргэд эдгээр сургуульд суралцах виз авах боломжгүй болсон юм.
Харин жилд 5 сая воноос дээш төлбөртэй боловсролын байгууллагад суралцаж байгаа бол Хууль зүйн яамнаас оршин суух хугацааг сунгахыг зөвшөөрдөг. Удирдамжид өөрчлөлт оруулсан нь “Улсын төсвөөр үнэ төлбөргүй гадаадад суралцаж буй гадаадын иргэдийг ялгаварлан гадуурхах гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ” гэж тус улсын Хууль зүйн яам үзэж буй.
Ийнхүү жирийн ахлах сургуульд суралцах боломжгүй монгол сурагч А өнгөрсөн оны арванхоёрдугаар сард “Солонгос дахь Монгол сургууль”-ийн хүлээлгийн жагсаалтад нэрээ оруулсан ч хараахан холбогдоогүй байгаа аж. Мөн Хонам мужид 5 сая воноос дээш төлбөртэй хоёр хувийн ахлах сургууль байдаг ч эдгээр сургуулиуд оюутнуудыг дүнгээр нь сонгодог тул элсэх боломжгүй гэнэ. Тэрбээр, "Би эргэн тойрныхоо хүмүүсийн тусламжтайгаар сургуулиудыг судалж, дотуур байрны төлбөр гэж жил бүр 5 сая вон авдаг. Жолланамдогийн хувийн өөр сургуульд элсэн орж, 6-ны өдөр Цагаачлалын албанд виз сунгах хүсэлт гаргасан. Гэтэл стандартын шаардлага хангахгүй байна гээд “Дотуур байрны төлбөр сургалтын төлбөрт ороогүй” гээд буцаасан гэв. Ийнхүү Солонгост коллеж төгсөж, хуульч болохыг мөрөөддөг монгол охин хууль зөрчихөөс өөр аргагүйд хүрсэн өнөөгийн нөхцөл байдалд яахаа мэдэхгүй байгаагаа ярьжээ.
Солонгост хууль ёсоор үргэлжлүүлэн суралцах цорын ганц арга зам бол оршин суух хугацаа дуусахаас өмнө Боловсролын газар эсвэл орон нутгийн засаг захиргаа таныг гадаад оюутны хувьд урьсан байх явдал юм. Хууль зүйн яамны удирдамжид "Үнэгүй боловсролын байгууллагуудад ч урилгаар виз олгохыг онцгой тохиолдолд зөвшөөрнө" гэсэн заалт байдаг. Ийнхүү Жоннам аймгийн Боловсролын газарт өргөдөл гаргасан монгол сурагч А, “Эх орондоо албадан буцаагдахаас айж, сэтгэл түгшиж байна. Солонгос багш нарын сургаалаар би бууж өгөхийг хүсэхгүй байна. Надад хичээлээ үргэлжлүүлэхэд тусална уу" гэжээ.
